Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2023/01/112023/01/11Txarri-hiltea eta ostekoak Odolosteak eta buzkantzak gogoan eta aho-mihinetan darabilguzan berbak dira. Baina izen bion artean, odoloste eta buzka...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2023/01/022023/01/02Personearen jenioa adieraztekoak Bada esakuntza ezagun bat gaztelaniaz: “Genio y figura hasta la sepultura”, euskeraz be modu batera edo bestera esa...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/12/19ItsasoTIK HARA eta Itsasotik HARAKOA Arrantza kontuan aditu handia dogun Ramon Basaldua kazetariari entzuniko esaldia: “Itsasotik harako arraina”. Zer e...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/12/13Zein mezu daukagu “Ahoa bero eta sabela hotz” errefrauaren atzean? Ahoa eta sabela aurrez aurre, jate kontuari joakon errefraua da oinarrian. Normalena da, ahoa dabilenean, sabela poz se...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/12/05Errepide batzuetan agiri dan oharra: “Ez duzu lehentasuna / No tiene prioridad” Urrunago joan barik, Artxandapetik Bilbora sartu aurretik, Getxo aldetik edota Mungia edo Zornotza aldetik zatozala, er...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/11/282022/11/28Lurrikarea guztiok ikasi dogun hitza da. Baina beste ikara mota batzuk be badagoz. Zeintzuk dira euskeraz ezagun antzekoak? Ikara egiten dauena lurra bada, lurrikarea esaten dogu. Baina ikara egiten dauena itsasoa danean, itsasikarea izango da...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/11/212022/11/23Norbaiten izena zein dan itauntzeko sarri entzuten da: Zelan deitzen zara? Ontzat emon leiteke holan galde egitea? Zuzena bai, baina hiztunon aho-mihinean ez darabilguna. Gramatikaz ez dauka atxakiarik itaun egitura horrek. Baina egit...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/11/14“Gaur taxistek be mahatsa daukie”. Zer adierazten dau? Fito & Fitipaldiren kontzertua dala-ta, Bilbon batu zan jentetzea ikusirik, hauxe esan eban batek: “Gaur taxistek...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/11/07Arratiko Arteako herrian emakume-alkarte bat sortu ei dabe, eta izena ipini ei deutsie: “Kafrangak”. Zer esateko kafranga berbea? Arratia aldean, herri bateko andrazko talde batek alkarte bat fundau ei dabe, eta izentzat Kafrangak ipini, hatan be. A...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/11/02Bada esakuntza bat, Loiu herri-izena eta koiu aditza josten dituana: Derio, Zamudio, Sondika ta Loiu, asko erein ta gitxi koiu. Txorierriko herriak izendatzen dituan errefraurik ezagunena berau dala esan daiteke. Txorierriaren bihotza edo guna dir...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/10/242022/10/24“Matxalen Busturiko, amari negarrez, amantal barri barik / ezkonduko danez”. Gitxi entzuten dan aditz modua da: ezkonduko daNEZ. Zelan hobeto? Danez, danentz ala dan huts-hutsik? Ezkonduko daNEZ, Bermeo-Mundaka partean gaur be hondino bizirik dagoan aditz-egiturea da, baina daNEZ barik, daNENTZ es...
Dakienak dakiHizkuntza Posted on 2022/10/17Aditz partizipioa jokatu barik darabilgunean, Ez konturatu eta konturatu ez esaten dogu. Non edo zertan dago diferentzia? Aditz jokatu barruan ez sartzen dogunean ez ohi dago arazorik: ez gara konturatzen esaten dogu gaur egun, eta ez, antxi...
